Enderun teravihi nedir? Enderun teravihi nasıl kılınır kaç rekattır? Soruları Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, vatandaşları İstanbul'un fethinin 566. yıl dönümü dolayısıyla 1 Haziran Cumartesi akşamı Yenikapı Meydanı’nda kılınacak Enderun teravihi ve dua buluşmasına davet etmesi sebebiyle araştırılmaya başladı. Enderun teravihi namazına Cumhurbaşkanı Erdoğan da katılacak.

ENDERUN TERAVİHİ NEDİR?

Enderûn Usûlü Teravih adıyla bilinen ve Itrî diye bilinen Buhurîzâde Mustafa Efendiye dayandırılan teravih namazı, Osmanlı iç teşkilatında sarayda, saray cami ve mescitlerinde, Hırka-i Saadet'te, selatin camiler başta olmak üzere büyük camii ve dergâhlarda uygulanan bir ibadet geleneğidir. Enderûn Usûlü Teravih 'in makamları Klasik Türk musikisinin en önemli ismi olan Itrî tarafından düzenlenmiştir.

Yüzyıllardır başta saray olmak üzere İstanbul camilerinde dergahlarında ev konaklarında iyi eğitim almış güzel sesli musikişinas hafızlar tarafından kıldırılan teravih namazının her dört rekatının Türk Musikisi'nin teamül haline gelmiş makamlarında eda edile gelmiştir.

Enderun'da başlayan bu tertipte, farklı makamların nağmelerinin insan ruhu üzerindeki tesirleri düşünülerek sıralama yapılmıştır. Böylelikle ibadetteki coşku, ferahlık; okumalardaki ahenk, dualardaki samimiyet ve ihlas sürdürülerek, otuz üç rek'at olan bu ibadet bitimine kadar sıkılmadan zevk ve huşu içinde eda edilmiş oluyor.

Bütün sünnet namazları tek başına kılınırken, teravih namazı sünnet olmasına rağmen cemaatle kılınır. Teravih namazının cemaatle kılınmasının iki büyük hikmeti vardır.

Birincisi; müminleri kaynaştırıp cemaat yapmak 
İkincisi; Kur'an kültürünü yaymaktır.

ENDERUN TERAVİH NAMAZI NASIL KILINIR KAÇ REKATTIR?

Osmanlı sarayında doğan ve günümüze kadar sürdürülen köklü geleneklerden Enderun Usulü Teravih, öncelikle müezzinin namaz öncesi getirdiği kamet ile yatsı namazının hicaz veya uşşak makamında kılınacağı belirleniyor.

Ardından teravih namazının ilk dört rekâtı neva makamı, ikinci dört rekâtı hüseyni makamı, üçüncü dört rekâtı bestenigâr makamı, dördüncü dört rekâtı eviç makamı, son dört rekâtı ise acemaşiran makamlarında kılınarak tamamlanıyor.

YEDİ FARKLI MAKAMLARLA KILINAN ENDERUN TERAVİH NAMAZI

İmamın takip edeceği makamlar, her dört rekâtta bir Ramazan'ın ruhuna uygun, namazın huşusunu artırmak amacıyla değişiyor. Dinlenme anlamına gelen tervihalarda ise, eğitimli ve güzel sesli müezzinler topluluğunca ilahilerin okunması âdetine "Cumhur Müezzinliği" deniyor.

Osmanlı sarayında doğan ve günümüze kadar sürdürülen köklü geleneklerden Enderun Usulü Teravih, öncelikle müezzinin namaz öncesi getirdiği kamet ile yatsı namazının hicaz veya uşşak makamında kılınacağı belirleniyor.
Ardından teravih namazının ilk dört rekâtı neva makamı, ikinci dört rekâtı hüseyni makamı, üçüncü dört rekâtı bestenigâr makamı, dördüncü dört rekâtı eviç makamı, son dört rekâtı ise acemaşiran makamlarında kılınarak tamamlanıyor.

ENDERUN TERAVİHİNDE RAMAZAN İLAHİLERİ OKUNUR

Enderun Usulü Teravihte, her dört rekât arasında, bir sonraki dört rekâtın makamında bestelenmiş Ramazan ilahileri okunur. İmam son rekâtta mahur makamında selâmını verir; ardından yine mahur makamında bestelenen salat-ü selam ve segâh, salat-ı ümmiye okunarak teravih namazı tamamlanır.

Vitir namazı ise, müezzinin son salavatının makamına göre hüzzam, segâh veya saba makamında kılınır. Böylece yatsı namazı teravih ve vitir ile birlikte yedi makam da namaz içerisinde kullanılır.